HIIRAAN OO KABIYODIIDAY MAAMULKA GACAN KURISMISKA EE JAWHAR

HIIRAAN OO KABIYODIIDAY MAAMULKA GACAN KURISMISKA EE JAWHAR

Mogadishu, Somali (HAN) 30kii Oktober, 2005-: Muqdisho (dayniile.com).Wariye Salaad Iidow Xasan (Xiis) oo qaraabe hoose yihiin Ra��iisal wasaare Geeddi ayaa dhaqalo badan lagu siiyey in uu buun buuniyo wararka lidka ku ah magaalada Muqdisho asagoon adegsanaayo websaadyada kale oo aan heeb ahaan la wadaagin Geeddi .

Salaad Iidow Xasan (Xiis) oo ah nin suxufi ah lakiin la dhihi karo waxaa ka tanbadisay qabiilka ayaan eed ku laheyn buun buunita wararka aan jirin .

Saxafiyiinta Muqdisho ayaa moodaa in qab qabiil isku badaleyn waxii ka danbeeyey Dowladii lagu soo dhisay Doofarey iyagoona intabdan jornalada iyo idaacdaha Muqdisho lagu jahwareriye lacago badan oon lagaraneynin tasoo aad ka daremeysid Idacadaha Muqdisho iyo Jarnaalada afar baalka buun buunita garabka Jowhar. Arinta keentay in uu buun buniyo ayaa kadib markii uu fashilmay dadaakii Geeddi ee ahaa in la cunaqabateeyo shacaka Muqdisho. Caalamka kama dhicin wariye dadkiisa la jecel in cunaqabateen la saaro. Sources: Cabdi Gacal Muuse dayniile Muqdisho

Muqdisho (HAN): Golayaasha Muqdisho ayaa ku micneeyay go�aankii xayiraada lagui soo rogay garoomada diyaaradaha dayniile iyo Ceel Axmed qorshaha go�doominta Muqdisho iyo gobolada ku xiran, iyagoo ku sheegay in Xubnaha Dowladda ee Jowhar ay doonayaan in ay colaad ka hociyaan dalka .

Afhayeenka Golayaasha Dowladda ee Muqdisho Col.Cumar Xaashi Aadan oo maanta u aqrinayay saxaafadda Muqdisho warsaxaafadeedkii ay ka soo saareen kulankooda ayaa waxa sheegay in qorshahan uusan aheyn mid ka yimid beesha caalamka ama urur goboleedka IGAD , hasa ahaatee ay abaabulkiisa oo qura ay leedahay dowladda Ethiopia, fulintiisana ay gacan ka siinayaan xubnaha dowladda Garabka Jowhar.

Warsaxaafadeedkaasi ayaa waxaa lagu sheegay in qorshahaasi lagula dagaalamayo nolosha hantida iyo xasiloonida dadka Soomaaliyeed ee degan magaalada Muqdisho iyo gobolada Ku xiran, iyadoo lagu cuna qabateynayo awooda ciidan, dhaqaalahooda iyo abaabulkooda bulshadeed ee caalamka la leeyihiin.

Xubanaha labada gole ee Muqdisho ayaa waxa ay sheegeen in arinta ay ka weyn tahay loolanka ka dhex jira labada gole dhexdooda, iyadoo lagu tilmaamay qulqulatooyinka badda, afduubka, maraakiibta, xirida garoomada diyaaradaha iyo fidinta dacaayadaha Somaliya lidka ku ah in loola jeedo in lagu xalaashado cuna qabateynta magaalada Muqdisho iyo gobolada ku xiran waa sida lagu yiri war saxaafadeedkaasi.

Wra saxaafadeedkan ayaa waxa baaq loogu jeediyay Shacabka Muqdisho in ay ku baraarugaan arintaasi islamarkaana ay bilaabaan abaabul kasta oo looga hortagayao in cuna qabateyntaasi ay hirgasho.

Golayaasha Muqdisho ayaa waxa ay ka codsadeen dowladda Kenya in aysan soo faragalin arimaha gudaha Somaliya ee shuruucda caalamka ay ka reebeyso isla markaana aysan sameyn xag jirnimo.

Kulankii maanta qoraalka laga soo saaray ayaa waxaa loogu baaqay Jaamacadda Carabta in ay ka fiirsato la safashada dhinac ka mid ah dowladda , xafiis ka furashada Jowhar iyo dhaqaale siinta dowladda FS, taasoo ay sheegeen in ay keeni karto cawaaqib xumo ka dhalata Soomaliya.

Sanca : Ciidamda amaanka Yemen ayaa waxa ay sheegeen in la qabtay dad Soomaali ah oo documintiyo sharci daro ah ugu socdaalayay dhinaca dalka Britain.

War ka soo baxay gegida Caalamiga ah ee Dayuuradaha Magaalada Sanca ee Caasimadda dalka Yemen ayaa waxa ay sheegayaan in saaka la qabtay 7 ruux oo afrikaan oo sitay baasabooro Holandees ah oo la been abuuray.

Ilaha wareed ayaa waxa ay intaasi ku daryaa in dadka la qabtay ay kala ahaayeen 5 haween ah iyo 2 nin , dhamaantood waxaa la xaqiijiyay inay u dhasheen dalka Somalia .

Sida uu qoray Wargeyska Al-Mu�tamar ee ka soo baxa dalka Yemen dad la qabtay ayaa waxa ay ku sii jeedeen xilligaasi dalka Britain, waxaana baaritaan kula dhaqaaqay ciidamda amaanka garoonka iyo Guddi ka tirsan Waaxda Socdaalka iyo Baasaboorada ka dib markii la xabisay .

Baarayaasha Ducumintiyada dadkani Soomaalida ay doonayeen inay ku socdaalaan ayaa waxa ay qireen in baasaboorada laga soo farsameeyay hab been abuur ah gudaha dalka Soomaaliya .

Yaounde : Warqad Digreeta ah oo ka soo baxday Xafiiska R/wasaare Ku xigeenka ahna wasiirka arimaha gudaha ee Dowladda FKMG ah ee Soomaaliya Eng. Xuseen Maxamed Ceydiid ayaa waxaa lagu magacaabay Shaqaalaha Dowladaha Hoose ee Gobolka Hiiraan.

Warqadda oo ku taariikhsaneyd shalay ayaa lagu sheegay in markii la eegay xaaladihii dalka uu soo maray iyo Degmooyinka ku cusub Gobolkaasi ayaa waxaa lagu daray shaqaalaha Dowladaha hoose Degmooyinka Matabaan iyo Maxaas .

Magacyada dadka ku diiwaan gashan Digreetadaasi ayaanu loo soo gudbin ragga wararka fidiya .

Arintan ayaa mar kale beelaha ku dhaqan Galbeedka Magaalada B/weyn ay ka careysiisay ,iyagoo maanta halkaasi ka dhigay dibadbax ay ku mucaaradayeen dowladda FS , waxa ayna cambaareeyay maamulada Gobolada Hiiraan iyo Sh/dhexe ee iskaashiga Muujinaya , iyo qaab dhismeedkii maamulka ee ay ansixiyeen Madaxweynaha iyo R/wasaaraha .

Ka sokow arintan ayaa qaar ka mid ah Odayaasha Beesha Xawaadle ee Muqdisho ay ugu baaqeen Gudoomiyaha Gobolka Hiiraan Yuusuf Dabageed inuu u gaabiyo xiriirka uu la yeeshay maxamed Dheere , iyagoo sheegay in arintaasi ay sababeyso colaad sokeeye oo ka qaraxda Gobolka Hiiraan .

Dhinaca kale Madaxweyne C/llaahi Yuusuf iyo R/wasaare Cali Maxamed Geedi ayaa u qabtay laba cisho inay go�aano ku keenaan wasiir ku xigeenka Tamarta ee Is casilay iyo wasiirada kale ee hanjabaya sida wasiir ku xigeenka Gaashaandhigga Cumar Dheere iyo Xildhibaano kale oo ku heyb ah beelaha wasiiradan ay ka soo jeedaan.

Gobolka Hiiraan ayaa kala dambeyntiisu ay luntay wixii ka dambeeyay markii uu geeriyooday Xasan C/lla Qalaad , hase ahaatee R/wasaare Geedi ayaa u magacaabay Gobolkaasi Maamul cusub , kaasoo markii hore ay diideen dadka reer Hiiraan balse markii dambe ay soo dhoweeyeen.

Sanca : Hey�adda UNCHR ayaa sheegtay in qaxootiga Soomaalida ee ku nool dalka Yemen ay heystaan Cuno iyo adeegyo cafimaad iyo waxbarasho oo dhameystiran.

Warbixin ka soo baxday Hey�adda UNHCR ayaa waxaa lagu sheegay in in kabadan 77 kun oo qaxooti ah ay degan yihiin dalka Yemen oo ah dad u diiwaan gashan hey�adda qaxootiga u qaabilsan Q.M , waxaana la xusay in dadkaasi ay ku jiraan in kabadan 75 kun oo ruux oo qaxooti Soomaali ah , halka kuwa kale ay yihiin dad u kala dhashay dalalka Ethiopia , Eretariya ,Ciraaq,Falastiin iyo dalal kale .

Warbixinta ayaa waxa ay sheegeysaa in dowladda Yemen ay qaabisho sanad kasta dad u dhaxeeya 1200 ilaa 1400 ruux oo ka yimaada Geeska afrika intooda badan ay yihiin Soomaali , waxaana dalka Yemen soo gaaray in kabadan 18 kun oo qaxooti ah intii lagu guda jiray sanadkii hore ee 2004ti, waxaana dadkaasi ku jira 16600 oo Soomaali ah .

Hey�adda UNHCR ayaa waxa ay sheegtay in iskaashi ay kala sameysay dowladda Yemen ay kaalmo ugu fidiyeen dadkaasi ,lana dejiyay xerooyin iyo deegaano hodan ah , iyadoo Yemen dadkaasi ay u aqoonsatay qaab qaxootinimo .

Dadkaasi qaxootiga ah ayaa hey�adu ay xaqiijisay inay ka soo qaadaan xeebaha Bi�ru Cali iyo Keyda ee badda Carbeed ayna u gudbiyaan xarumaha dadka lagu qaabilo e ku yaala Deegaanka Meyfaca ee Gobolka Shabuuh , waxaana la siiyaa cuno ,iyadoo loo fidyo gurmad caafimaad ka hor inta aan la mid dhigin dadka qaxootiga ee ku jira Xerada Qaraz ee Gobolka Laxaj .

Waxaana la tilmaamay in dadka Yemen sida sharciga ah ku jooga ay ku nool yihiin deegaanada hodanka ah ee dalkaasi .

Dadka qaxootiga ee ku jira xerooyinka dalkaasi waxa ay heystaan xoriyad ku filan oo ah inay is booqdaan ama ay dibadda uga baxaan xerada ,iyagoo hela adeegyo caafimaad , waxbarasho , iyadoo halkaasi ay ka jiraan dugsiyo lagu baranayo manhajyada Yemen iyo Soomaaliya , waxaa u dheer dadkaasi biyo nadiifsan , iyo adeegyada kale ee Caafimaadka , bulshada , tababarada farsamo iyo dhaq dhaqaaqa wax beerashada , waxaana warbixintu ay sheegtay inay jiraan labo Urur oo NGO ah oo shaqooyinkaasi marka la qabto daqliga dib ugu celiya qaxootiga sida uu qoray Wargeyska 26-ka September ee ka soo baxa dalka Yemen.

Muqdisho: Maxkamad Cusub oo Islaami ah oo dhowaan laga dhisay Xaafadda Barmuuda ee Degmada Waabari ayaa waxa ay gaashaanka u daruurtay in wada shaqeyn uu kala dhaxeeyo Maxaakimta Islaamiga ee Midowga sameystay kana howlgala xaafadaha kala gedisan ee Muqdisho.

Axmed Maxamed Maxamuud oo ah Taliyaha Ciidamada Maxkamadda Islaamiga ee Maka Al mukarama ee deegaanka Bermuuda ayaa sheegay in maxkamada cusub ee ay dhiseen ay tahay mid loogu talagalay inay so celiso xasiloonida deeganka ee aysan ahayan mid u talabeysa deegano kale.

Taliyaha Maxakamadda Maka Al-mukarama wuxuu beeniyey inay bilaabeen inay lacago canshuur ah ka qaadaan gadiidka dadweynaha ee ka shaqeeya wadada dabka ee Bermuudo dhex marta.

Taliyaha Maxkamadan oo aanu weli howlgal la taaban karo ka fulin Muqdisho tan iyo markii dhidibada loo taagay ku dhawaad muddo iminka laga joogo 6 cisho ayaa waxa uu sheegay inay durbaba hawlgaleen, ayna qabqabteen burcad gaareysa ilaa sideed qof oo uu sheegay inay haatan xiran yihiin, maxkamadna la keeni doono Mustaqbalka dhaw...

Hargeysa: Wafdi 3 sarkaal ka kooban oo uu hogaaminayay wakiilka gaarka ah ee Q.M u qaabilsan arimaha Soomaaliya ayaa maanta duhurnimadii ka degay garoonka diyaaradaha magaalada Hargeysa ee Maamulka Somaliland .

Fransawa Fall ayaa la shaaciyay in laba cisho ugu badnaan uu joogayo xarunta Maamulkaasi isku magacaabay inuu gooni isku taagay , waxaana lagu wadaa in inta uu joogo Hargeysa uu kula kulmo Madaxweynaha Maamulkaasi Daahir Riyaale Kaahin iyo Madaxda xisbiyada ka dhisan halkaasi.

Ilo muhiim ah ayaa waxa ay sheegayaan in socdaalka Mr. Fall uu la xariiro mid xaqiiqo raadin ah oo uu wax kaga weydiinayo dadka halkaasi ku dhaqan qaabkii ay ku qabsoomeen doorashooyinka baarlamaaniga ee Somaliland .

Warka ayaa waxaa uu intaasi ku darayaa in Ergeyga Q.M u qaabilsan arimaha Soomaaliya Fransawa Fall Marka uu dhameysto booqashadiisa uu u sii gudbayo Magaalada New york si uu u gudbiyo warbixinta ka hadleysa heerka uu gaaray khilaafka Dowladda FS iyo Socdaalkii guul dareystay ee dhowaan uu ku tagay Jowhar oo ay isku mari waayeen Madaxweyne C/llaahi Yuusuf.

Fall ayaa hadal ka jeedinaya fadhi dhamaadka Todobaadkan ay isugu imaan doonaan Xubnaha Joogtada ee Golaha amaanka oo lagaga arinsanato arimaha Soomaaliya ka taagan xilligan .

Nairobi: Wararka naga soo gaaraya Magaalada Nairobi ayaa waxa ay sheegayaan in xalay fiidkii Gudoomiyaha Baarlamanka FS Shariif Xasan Sheekh Aadan iyo wafdi uu hogaaminayo ay gaareen magaalada Nairobi ee dalka Kenya, halkaasi oo si weyn loogu soo dhaweeyay.

Wafdiga uu hogaaminayo Gudoomiyaha Baarlamanka ayaa ka soo kictamay magaalada Dubai, halkaasi oo taransiit uu ku ahaa.

Shariif Xasan ayaa maanta lagu wadaa in Nairobi uu kulan kula qaato Golayaasha Dowladda ee halkaasi ku sugan ,iyadoo Xoldhibaan Cabdalla Cali Xaaji iyo Wasiirka Howlaha guud iyo Guriyeynta Cismaan Xasan Cali (Caato ) ay ka mid yihiin Mudanayaasha ugu muuqda ee ka qeybgalaya kulanka maanta .

Ilo muhiim ah ayaa waxa ay sheegayaan in Shariifka uu bilaabay olole ah in dowladda Kenya ay dhexdhexaad ka noqoto waxyaabaha ka dhex aloosan Golayaasha Dowladda ee ku kala sugan Muqdisho iyo Jowhar .

Gudoomiyaha Baarlamanka iyo wafdigiisa ayaa socdaalo ku soo maray dalalka Britain, Sweden Finland iyo dalal kale, isagoo dalkiisa dibadda uga maqan in kabadan muddo ka badan laba bilood, waxaana lagu wadaa in cishooyinka nagu soo aadan uu yimaado Magaalada Muqdisho.

Muqdisho: Golayaasha Muqdisho ayaa maanta mar kale kulan isugu imaanaya ,iyagoo kaga baaraan degaya kulankooda go�aan ka gaarista xayiraada lagu soo rogay garoomada Dayniile iyo Ceel Axmed .

Xiritaanka garoomadan ayaa waxaa uu saaka sababay in Maleeshiyooyin tiro badan oo ay wehliyaan gawaarida dagaalka inay buuxiyaan wadada Siinka Dheere ee ku teedsan Degmada Afgooye , waxaana lagu waramayaa in Maleeshiyooyinkan ay doonayaan in ay is hortaagaan gawaarida qaadka ka soo qaada Garoonka No. 50 oo hoos taga Xildhibaan Xaaf oo iminka ku biiray Isbaheysiga Dowladda ee Jowhar .

Waxaana garoonka No. 50 uu ka mid yahay garoomada la ogolaaday inay wax ka soo degaan ,kana duulaan.

Arintan ayaa waxa ay sababi kartaa dagaal dhiig ku daata oo marka hore ka qarxa gudaha Muqdisho kadibna ku faafa ilaa iyo Degmada Jowhar ee Gobolka Sh/dhexe.

Warka ayaa waxa uu intaasi ku darayaa in Qaar ka mid ah xubnaha labada gole ee magaalada muqdisho oo fadhi ay shalay yeesheen ku dhagaysteen dhowr qodob oo ay soo bandhigeen guddiyo ka mid ah xubnaha labada gole ee Muqadishu ku sugan..

xildhibaanada ku sugan Muqadishu ayaa waxa ay ka wada hadleen saddex qodob oo lagu kala sheegay Hub la tilmaamay in uu ka yimid dalalka talyaaniga, yemen, itoobiya,iyo labo arimood ee ahaa xerirtaanka la sheegay ee labada garoon diyaaradeed ee dayniile ee ku yaal duleedka magaalada Muqdishu iyo midka Ceel Axmed ee ku yaala Degmada marka ee Gobolka Sh/ hoose.

Xildhibaan Saleymaan Colaad Rooble oo kulankaasi kadib la hadlayay qaybaha warbaahinta ayaa sheegay in soo saari doonaan go-aamo wax ku ool ah oo ku saabsan sadexdaasi qodob in lagu gaari doono kulanka maanta qabsoomaya.